Delta Nidy

Unikatowa w skali kontynentu struktura geomorfologiczna jaką jest śródlądowa delta rzeki Nidy stanowi jeden z najbogatszych przyrodniczo obszarów w Europie. To obszar uwarunkowanego geologicznie zapadliska tektonicznego o powierzchni ok. 20 km2, zamkniętego od południa Garbem Pińczowskim. Powstały w ten sposób układ rzeźby terenu od dawna sprzyjał powstawaniu rozlewisk. Układ zlewni Nidy powoduje, że rzeka zbiera dużo wody w Górach Świętokrzyskich, ma spore nachylenie i transportuje dużo osadów. Wpływając na rozległy, płaski i wypełniony piaskami teren zwalnia bieg, jej siłą unoszenia gwałtownie maleje pozostawiając tutaj większość niesionych osadów. Skutkiem tego Nida zachowuje się jak przy ujściu do morza: bardzo szybko nadbudowuje osadami koryto, unosząc je ponad otoczenie i w czasie większych powodzi przerzuca koryto w niżej położone miejsca tworząc rozgałęziony układ cieków, podobny do delt przymorskich, z tą jednak różnicą, że ramiona schodzą się z powrotem przed Garbem Pińczowskim.

 

Niestety, w wyniku błędnie przeprowadzonych prac melioracyjnych w latach 80-tych i 90-tych ubiegłego wieku, układ hydrologiczny regionu został poważnie naruszony. Idea przywrócenia naturalnego charakteru Delty była wielokrotnie podnoszona w ciągu ostatnich 30 lat jednak nigdy nie udało się zgromadzić odpowiednich środków, które umożliwiłyby przeprowadzenie kompleksowych prac.

Głównym celem projektu jest poprawa warunków wodnych śródlądowej delty Nidy, co przyczyni się do przywrócenia unikatowych walorów przyrodniczych, w rozumieniu Dyrektywy Siedliskowej i Ptasiej, w tym szczególnie:

  • *91E0 Łęgów wierzbowych, topolowych, olszowych i jesionowych;
  • 3150 Starorzeczy i naturalnych eutroficznych zbiorników wodnych;
  • odtworzenia siedlisk łąkowych do właściwego stanu ochrony w tym utworzenie optymalnych warunków siedliskowych dla ptaków (m.in. bąka, derkacza, kropiatki, bociana białego);
  • odtworzenia lub restytucji populacji gatunków objętych ścisłą ochroną gatunkową: skójki gruboskorupowej, zatoczka łamliwego, poczwarówki jajowatej, kumaka nizinnego, traszki grzebieniastej i zółwia błotnego.

Celem pośrednim projektu jest restytucja wypasów, które zostały zaniechane w latach 90-tych XX wieku co wpłynie na wieloletnie utrzymanie we właściwym stanie siedlisk łąkowych oraz występujących tutaj gatunków zwierząt, umożliwi utworzenie nowych miejsc pracy i przywróci wzorce kulturowe związane z wypasem.

 

Dodatkowym celem jest aktywizacja lokalnej społeczności w zakresie podniesienia świadomości ekologicznej związanej z zagrożeniem i potrzebą ochrony jednego z najcenniejszych ekosystemów Ponidzia jak również edukacja skierowana do szerokiej grupy odbiorców.

 

 

Komisja Europejska przyznała 60% dotacji, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie – 30%, a pozostałe 10% wartości projektu stanowią środki własne beneficjenta i współbeneficjentów.

 

  • Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Pińczów
  • Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

 

od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2024 r.

Logo life
Logo natura2000
Logo Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych
Herb urzędu
Logo Lasów Państwowych
Logo Instytutu Ochrony Przyrody
Logo UR
Logo NFO
Skip to content